مکانیک کوانتومی، به عنوان یکی از مهمترین نظریههای علم فیزیک، با ارائه توصیف کاملی از طبیعت در ابعاد زیراتمی بنیان فناوریهای پیشرفتهای را در قرن گذشته پایهگذاری نمود که از آن به فناوریهای نسل اول کوانتومی و یا انقلاب اول کوانتومی یاد میشود. با این وجود، سالهای پایانی قرن گذشته نشان داد که فناوریهای حاصل از نظریه کوانتومی بسیار پیشرفتهتر از آن چیزی است که بشر توانسته در قرن گذشته به آن دست یابد. چنین فناوریهایی، که به فناوریهای کوانتومی نسل دوم و یا بطور خلاصه فناوریهای کوانتومی مشهورند، حاصل بهرهگیری از ویژگیهای غیرکلاسیکی مکانیک کوانتومی مانند درهمتنیدگی کوانتومی، برهمنهی کوانتومی و اصل عدم قطعیت است. مطالعه چنین ویژگیهایی منجر به ظهور نظریه اطلاعات کوانتومی شد که حاصل امتزاج مکانیک کوانتومی و نظریه اطلاعات میباشد.
نظر به اهمیت چنین فناوریهایی در عرصههای علمی و صنعتی آینده جهان، گروه فیزیک دانشگاه فردوسی مشهد نیز تقریبا از سالهای ابتدایی قرن حاضر فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را در این حوزه از فیزیک آغاز نمود. فعالیتهای پژوهشی گروه علوم و فناوری کوانتومی دانشگاه فردوسی مشهد با محوریت موضوعات زیر انجام میشود.
- اطلاعات کوانتومی
- درهمتنیدگی کوانتومی و نظریه منبعی کوانتومی
- اندازهگیریهای کوانتومی
- برآورد کوانتومی و مترولوژی کوانتومی
- ویژگیهای غیرکلاسیکی در برهمکنش نور و اتم
- تولید حالتهای درهمتنیده در سامانههای اپتومکانیکی
- تولید حالتهای درهمتنیده در کیوبیتهای ابررسانا
- سامانههای کوانتومی باز و واهمدوسی کوانتومی
اعضای گرایش علوم و فناوری کوانتومی
- دکتر محسن سربیشهای
- دکتر سیدجواد اخترشناس
- دکتر کورش جاویدان
- دکتر مهدی خزاعینژاد قرهتکان
سمینارهای سهشنبهکوانتومی دانشگاه فردوسی مشهد:
- در هر نیمسال سمینارهای هفتگی در زمینه علوم و فناوری کوانتومی توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اساتید این گرایش برگزار میشود. سابقه این سمینارها به سالهای دهه هشتاد خورشیدی و هدایت همکار گرامیمان جناب آقای دکتر محسن سربیشهای برمیگردد. طبق برنامه سالهای گذشته، این جلسات در ساعت 16 روزهای سهشنبه در اتاق 14 گروه فیزیک برگزار میشد، ولی بدلیل پاندمی کووید 19، ادامه این جلسات بصورت مجازی و در بستر ادوبی کانکت در ساعت 18 روزهای سهشنبه در ویروم گرایش به آدرس https://vroom.um.ac.ir/fum-qigبرگزار میشود.